เข้าใจแรงยกของลม (Wind Uplift) กับระบบหลังคาเมทัลชีท

---

เมื่อพูดถึงระบบหลังคา หนึ่งในแรงธรรมชาติที่โหดร้ายที่สุดก็คือ "ลม" โดยเฉพาะ “แรงยกของลม” หรือ Wind Uplift  ที่เป็นปัจจัยสำคัญในการออกแบบหลังคาเมทัลชีทที่ต้องติดตั้งในพื้นที่เสี่ยงพายุ ลมแรง หรือพื้นที่โล่ง เช่น คลังสินค้า โรงงาน หรืออาคารอุตสาหกรรม

โพสต์นี้จะพาไปรู้จักกับแรงยกของลมว่าคืออะไร เกิดจากอะไร และปัจจัยอะไรบ้างที่ต้องคำนึงถึง รวมถึงเราจะเล่าถึงการทดสอบภายในของ ไทยซินคอน (TSS) และมาตรฐาน FM 4471 ที่เราได้รับการรับรอง เพื่อให้คุณมั่นใจได้ว่าหลังคาเราพร้อมรับมือกับทุกลมแรง

Source:TNN Thailand พายุฤดูร้อนพัดถล่ม อาคารเรียนหลังคาปลิว www.tnnthailand.com/earth/191201

แรงยกของลมคืออะไร?

แรงยกของลม (Wind Uplift) คือแรงดันจากลมที่พัดขึ้นใต้หลังคา ทำให้เกิดแรงยกจากด้านล่างส่งขึ้นด้านบน มีโอกาสทำให้แผ่นหลังคายกตัว หลุด หรือเสียรูปได้ โดยเฉพาะถ้าระบบติดตั้งไม่ได้ถูกออกแบบมาอย่างแข็งแรง

Source:CCPG.Org https://ccpia.org/how-wind-uplift-can-affect-a-commercial-buildings-roof/

กลไกของแรงยกเกิดจากการที่ลมเคลื่อนผ่านอาคาร แล้วเกิดแรงดันลบ (Negative Pressure) ที่ผิวหลังคา คล้ายกับหลักการ “แรงยก” ใต้ปีกเครื่องบิน ยิ่งพื้นที่ผิวหลังคาใหญ่ และระบบติดตั้งไม่แข็งแรง ก็ยิ่งมีความเสี่ยง

ปัจจัยที่ส่งผลต่อแรงยกของลม

การประเมินแรงยกของลมต้องดูหลายปัจจัยร่วมกัน ทั้งสภาพแวดล้อมและลักษณะของอาคาร ได้แก่

1. ความเร็วลมในพื้นที่

Source: มยผ 1311-50 มาตรฐานการคำนวณแรงลมและการตอบสนองของอาคาร

•         ยิ่งความเร็วลม สูง แรงยกก็ยิ่ง มาก

• จำเป็นต้องอ้างอิง “ข้อมูลความเร็วลมย้อนหลัง”

(historical wind data) และ “ลักษณะลมท้องถิ่น” เพื่อใช้ในการคำนวณแรงยกที่อาจเกิดขึ้นจริงในแต่ละพื้นที่

กลุ่มที่ 1 V50 = 25 เมตร ต่อ วินาที : TF = 1.0

กลุ่มที่ 2  V50  =   27 เมตร ต่อ วินาที : TF   = 1.0

กลุ่มที่ 3  V50  =   29 เมตร ต่อ วินาที : TF   = 1.0

กลุ่มที่ 4A  V50  =   25 เมตร ต่อ วินาที : TF   = 1.2

กลุ่มที่ 4B  V50  =   25 เมตร ต่อ วินาที : TF   = 1.08

2.ลักษณะภูมิประเทศ

พื้นที่โล่ง เช่น ลานกว้าง จะไม่มีสิ่งกีดขวาง ทำให้ความเร็วลมสูง และเกิดแรงยกมาก

Source: Boonrawd Brewery Wangnoi, taken by Thai Syncon & Supplies Co.,Ltd.

3.ประเภทของอาคาร

•        Enclosed: อาคารปิด ลมเข้าได้น้อย แรงยกภายในต่ำ

• Partially enclosed: มีช่องเปิดใหญ่ ลมเข้าอาคาร ทำให้เกิดแรงดันภายใน

• Open building: ลมผ่านทะลุ เสี่ยงต่อแรงยกมากที่สุด

4.ขนาดและรูปทรงหลังคา

•      หลังคายิ่งใหญ่ ยิ่งโดนแรงยกสะสม

•      หลังคาแบนหรือองศาต่ำ ยิ่งเสี่ยงต่อแรงลม

5.ตำแหน่งบนหลังคา

•        บริเวณ มุม (Corner) และ ขอบ (Perimeter) จะมีแรงยกมากกว่าบริเวณตรงกลาง (Field)

• มาตรฐานการออกแบบจะแบ่งพื้นที่หลังคาออกเป็น 3 โซน ได้แก่

  • Zone 1 (Field): ตรงกลางหลังคา แรงยกต่ำที่สุด

  • Zone 2 (Perimeter): ขอบหลังคา แรงยกมากขึ้น

  • Zone 3 (Corner): มุมหลังคา เสี่ยงแรงยกมากที่สุด ต้องการการเสริมพิเศษ

  
  

•    บริเวณมุมหลังคา อาจจำเป็นต้อง ซอยแปถี่ขึ้น เพื่อเพิ่มความแข็งแรงในการยึดระบบหลังคา และป้องกันการปลิวของแผ่นในสภาวะลมแรง

  
  

Source: มยผ 1311-50 มาตรฐานการคำนวณแรงลมและการตอบสนองของอาคาร

6.โปรไฟล์ของแผ่น

• ระบบไร้สกรู (Boltless) ที่มีซีมสองรอบ (Double Seam) มีความต้านทานแรงยกที่แข็งแรงกว่า

• การเลือกใช้เหล็กแรงดึงสูง G550 ช่วยเสริมความแข็งแรงของจุดซีม เนื่องจากเหล็กประเภทนี้มีคุณสมบัติต้านทานต่อการเสียรูป (Deformation Resistance) ทำให้ระบบยึดเกาะมีความมั่นคงยิ่งขึ้น แม้ในบริเวณที่ต้องรับแรงลมสูง

G550 Double Seam, Thai Syncon & Supplies Co.,Ltd.

การทดสอบภายในของ TSS ตามมาตรฐาน FM 4474

ที่ TSS เราให้ความสำคัญกับแรงยกของลมอย่างจริงจัง ด้วยการพัฒนาเครื่องทดสอบแรงยกภายในเอง โดยอ้างอิงมาตรฐาน FM 4474  ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของมาตรฐานระบบหลังคา FM 4471  สำหรับการรับรองความทนทานต่อแรงลม

เครื่องทดสอบแรงยกของเรา

• ออกแบบตามมาตรฐาน ANSI /FM 4474

• จำลองแรงลมที่กดดันจากด้านล่างขึ้นบน โดยใช้แรงดันเป็นลำดับ

• ตรวจสอบการเปลี่ยนรูป รอยซีม และระบบยึดระหว่างแผ่น

Our internal testing machines, Thai Syncon & Supplies Co.,Ltd.

Wind Uplift Testing Machine, Thai Syncon & Supplies Co.,Ltd.

โปรไฟล์ T-75DSF ผ่าน FM 4471

หลังคา T-75DSF Double Seam (Boltless)  ของเราผ่านการรับรอง FM 4471 ซึ่งครอบคลุม

•       ความต้านแรงยก (FM 4474)

•       การต้านไฟ (ASTM E108)

• ความทนต่อแรงกระแทก (Hail)

  
  

  

สามารถดูระบบที่ได้รับการรับรองของเราบน RoofNav ได้ที่:  https://roofnav.app.fmglobal.com/

ทำไมแรงยกลม ถึงสำคัญ?

การมองข้ามเรื่องแรงลมอาจทำให้เกิดผลกระทบร้ายแรง เช่น

• หลังคาหลุดในช่วงพายุ

• ความเสียหายจากน้ำ

• การหยุดชะงักของธุรกิจ

• ความเสี่ยงต่อความปลอดภัยของผู้ใช้อาคาร

Source: AI-generated image based on real site conditions

สรุป

แรงยกลมไม่ใช่เรื่องไกลตัว โดยเฉพาะในอาคารอุตสาหกรรมหรือคลังสินค้าที่ตั้งอยู่ในพื้นที่โล่ง หลังคาเมทัลชีทควรถูกออกแบบมาเพื่อต้านทานแรงยกได้จริง โดยพิจารณาจากปัจจัยหลายด้าน เช่น ความเร็วลม รูปแบบอาคาร รูปทรงหลังคา และระบบการติดตั้ง

ที่ TSS เราผลิตและติดตั้งหลังคาเมทัลชีท ที่ซีมมาเพื่อการใช้งาน และออกแบบมาเพื่อตอบโจทย์ความต้องการด้วยระบบ Double Seam Boltless และการทดสอบภายในที่อิงมาตรฐานสากล

📘 ดูโปรไฟล์หลังคาเพิ่มเติมที่:

👉 https://www.thaisyncon.com/metalsheet-product

📨 หรือติดต่อเราเพื่อขอข้อมูลทางเทคนิค รายงานทดสอบ หรือคำปรึกษาโครงการ

📧 info@thaisyncon.com